In 2022 hebben 21.705 jeugdigen voor korte of langere tijd bij pleegouders gewoond. Dat is een afname van 5% in vergelijking met 2021. Afgelopen jaar zijn 3.279 jeugdigen bij pleegouders geplaatst. Ongeveer een kwart van de nieuwe plaatsingen betreft deeltijdpleegzorg. De beweging naar het voorkomen van uithuisplaatsingen maakt dat er voor het tweede jaar op rij sprake is van een toename van de deeltijdpleegzorg. Dit is een gewenste ontwikkeling. Daarbij neemt de complexiteit van de deeltijdpleegzorg toe. Deze cijfers komen uit de Factsheet Pleegzorg 2022 van Pleegzorg Nederland, onderdeel van de brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland.
Kansen deeltijdpleegzorg beter benutten
Met de inzet van deeltijdpleegzorg ter ontlasting van (pleeg)ouders kan een uithuisplaatsing of het (voortijdig) afbreken van een voltijdpleegzorgplaatsing (‘breakdown’) worden voorkomen. Twee factoren remmen de verdere groei van deeltijdpleegzorg. Allereerst het tekort aan pleegouders. Op de tweede plaats de financiering. Het financiële fundament voor deeltijdpleegzorg is zwak en het basis pleegzorgtarief is voor deeltijdpleegzorg niet kostendekkend. Intussen is in mei 2023 een nieuwe Handreiking Tarifering en Inkoop Pleegzorg gepubliceerd door de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP), Jeugdzorg Nederland en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Daarin is ook een apart, passend tarief voor deeltijdpleegzorg opgenomen.
Nicolien van den Berg, bestuurslid pleegzorg van Jeugdzorg Nederland: “We hopen dat deze Handreiking leidt tot betere inkoopafspraken en passende tarieven in de contracten die gemeenten met pleegzorgaanbieders afsluiten waaronder het aparte tarief voor deeltijdpleegzorg. Dat is een belangrijke basis om de deeltijdpleegzorg vaker en beter te kunnen inzetten. Daarmee kunnen we bijdragen aan de ontwikkeling van het zo thuis mogelijk opgroeien van kinderen.”
Tekort pleegouders
In 2022 zetten 16.608 pleeggezinnen zich in voor de opvang van 21.705 pleegkinderen. Afgelopen jaar zijn 1.712 nieuwe pleegouders geaccepteerd en zijn 2.228 pleegouders gestopt. Het aantal nieuwe pleegouders was in 2022 historisch laag. Het was maatschappelijk een onrustig jaar. In het begin van het jaar zijn de coronamaatregelen afgebouwd. In dezelfde periode startte de oorlog in Oekraïne gevolgd door een energiecrisis en een forse inflatie. Dit heeft invloed op de aanmeldingen van nieuwe pleegouders omdat die zich in de regel aanmelden vanuit een stabiele persoonlijke situatie. Nicolien van den Berg over de werving van nieuwe pleegouders: “Van oktober 2019 tot eind 2022 liep de campagne ‘Open je wereld.nu’ met als doel het vergroten van de naamsbekendheid van pleegzorg en het werven van nieuwe pleegouders. 2022 was het laatste campagnejaar van ‘Open je wereld.nu’. In het algemeen is het effect van een pleegzorgcampagne in het eerste campagnejaar het grootst en neemt de effectiviteit met de jaren af. Een nieuwe campagne wordt nu voorbereid en start in het najaar 2023. We hopen hiermee vanaf dit jaar in samenwerking met gemeenten weer een belangrijke impuls te geven aan de werving van nieuwe pleegouders.”